مالتی پلکس چیست و چه مزایایی دارد؟
مالتی پلکس یکی از عباراتی است که امروزه در مشخصات و ویژگی های خودروهای بسیاری جای داشته و هر کمپانی خودروساز، استفاده از این نوع سیستم را به عنوان یک امتیاز مثبت در خودروهای خود می پندارد. اما این سیستم سالهاست که ابداع شده است و شرکت های خودروسازی بسیاری از آن استفاده نموده اند. در کشور ما نیز سیستم مالتی پلکس برای اولین بار روی خودروهای پژو ۲۰۶ نصب و امتحان شد و از آن زمان تاکنون خودروهای بسیار دیگری نیز به جمع خودروهای مالتی پلکس، اضافه شده است. در این بخش قصد داریم در رابطه با سیستم مالتی پلکس صحبت کرده و پس از تعریف و بررسی آن به مزایای این سیستم نیز اشاره ای داشته باشیم.
مالتی پلکس چیست؟
مالتی پلکس در واقع به معنای چند جزئی بودن می باشد و در خودرو به این معنی است که اجزای مختلف خودرو بصورت جدا از هم کار کرده و در نهایت به یکدیگر متصل می گردند. در حقیقت یک خودرو که از این سیستم بهره می برد، تمامی اجزای آن به طور مستقل کار خواهند کرد و در نهایت یک هدف مشترک را که همان روشن شدن و به حرکت در آمدن خودرو و فعال شدن امکانات رفاهی آن می باشد، دنبال می کنند.
استفاده از مالتی پلکس در خودرو باعث می شود که حجم سیم کشی و تعداد اتصالات بکار رفته در سیم کشی و برق خودرو به شدت کاهش یافته و از اینرو، عیب یابی و تعمیر خودرو بسیار ساده تر گردد. در گذشته برای خودروهایی که فاقد سییستم مالتی پلکس بودند، مجبور بودیم برای هر اتصال و هر دستگاهی که نیاز به برق داشته باشد و توسط راننده و یا سایر تجهیزات خودرو کنترل شود، یک سیم جداگانه به همراه یک اتصال جداگانه باز باتری و از دکمه کنترلر داشته باشیم. این بدان معنی بود که به عنوان مثال برای روشن کردن چراغ ها، نیاز به یک سیم جداگانه، استفاده از راهنما یک جفت سیم، استفاده از بوق، برف پاک کن و بقیه موارد نیز هر کدام یک جفت سیم می باشد. همین عامل سبب می شد که به تنهایی از قسمت داشبورد و زیر فرمان خودرو، صدها سیم گذر کند که باعث بوجود آمدن حجم عظیمی از سیم های متعدد می شد که متعاقبا، باعث پیچیده تر شدن عیب یابی و نگهداری خودرو نیز می گردید.
اما با ارائه سیستم مالتی پلکس در نسل جدید خودروها حجم سیم های متعدد در خودرو به شدت کاهش یافت. در این سیستم کلیه دستورات و فرامینی که راننده و یا دیگر تجهیزات خودرو صادر می کنند را به صورت کد شده، به واحد مرکزی الکترونیک یا BSI منتقل می کند. سپس BSI کد دریافت شده را خوانده و دستور دریافتی را به بخش مورد نظر ارسال می نماید. در حقیقت BSI وظیفه ارتباط میان اجزای الکترونیکی مختلف خودرو را داشته و دستورات از طریق آن اعمال می گردد. اگر بخواهیم مالتی پلکس را بسیار ساده تر تعریف کنیم، باید بگوییم که این سیستم به جای استفاده از چندین سیم متفاوت، تنها از یک سیم برای ارتباطات خود استفاده می کند و هر جزئی از خودرو به این رشته سیم متصل می گردد. بعنوان مثال، دستور روشن شدن چراغ ها با یک کد جداگانه و دستور استفاده از بوق نیز با یک کد جداگانه، از همان رشته سیم به BSI انتقال داده می شود. BSI کد دریافتی را خوانده و سپس دستور مورد نظر را به واحد الکترونیکی مربوطه، انتقال می دهد تا فرمان مورد نظر، اجرا گردد.
مزایای استفاده از سیستم مالتی پلکس
سیستم مالتی پلکس دارای مزایای فراوانی بوده که اصلی ترین آن کاهش پیچیدگی و آسانتر شدن تعمیرات برق خودرو می باشد. همچنین این سیستم به دلیل هوشمندی خود، باعث می شود که فرایند عیب یابی خودرو بسیار ساده تر از قبل دنبال شود و در برخی از مدل های خودرو، این سیستم به عنوان یک عیب یاب مستقل نیز، عمل می نماید. برخی از مهمترین مزایای سیستم مالتی پلکس در خودروها عبارتند از:
- کاهش حجم سیم کشی خودرو
- کاهش میزان اتصالات
- آسانتر شدن بحث عیب یابی و نگهداری خودرو
- کاهش قیمت تمام شده
- قابلیت کاهش مصرف انرژی
- بهبود کیفیت عملکردی
- کاهش زمان طراحی و مونتاژ خودرو
- کاهش هزینه تعمیر و نگهداری