شمع خودرو چیست و چه وظیفه ای را در موتور خودرو دارد؟

یکی از قطعات اصلی موتور هر خودرو، شمع های آن می باشد که وظیفه جرقه زنی و به نوعی روشن نمودن خودرو را دارد. شمع خودرو یک قطعه مهم در موتور خودروهای سوختی محسوب می گردد و بدون کارکرد صحیح شمع ها، خودرو ها قادر به حرکت نخواهند بود. در این مطلب قصد داریم در رابطه با شمع خودرو مطالبی را ارائه کرده و به بررسی این قطعه حیاتی در موتور خودرو بپردازیم.

شمع خودرو چیست؟

شمع خودرو قطعه ای متشکل از الکترود ، عایق چینی، واشرها و غیره می باشد که در بالای محفظه احتراق و سیلندر خودرو قرار گرفته و از یک طرف جریان ولتاژ بالای برق را گرفته و از طرف دیگر با ایجاد جرقه زنی در محظه احتراق باعث انفجار بخار فشرده شده بنزین و در نتیجه ایجاد نیروی لازم برای حرکت خودرو می گردد. در حقیقت شمع خودرو وظیفه انفجار در محفظه احتراق و حرکت دادن سیلندرها به سمت پایین را دارند. با پاشش سوخت توسط انژکتور به درون سیلندر و سپس فشرده شدن آن توسط سوپاپ، شمع جرقه ایجاد نموده و باعث انفجار در محظه احتراق می گردد.

اگر شمع خودرو نتواند در زمان درست جرقه زنی نماید و یا به طور کلی جرقه زنی نکند، در نتیجه بنزین فشرده شده در محفظه احتراق به به خوبی انفجار نیافته و در نتیجه سیلندرها به حرکت در نخواهند امد. از اینرو وظیفه این قطعه در موتور خودرو بسیار مهم بوده و باید نسبت به نگهداری آن اقدامات لازمه را انجام دهیم.

انواع شمع خودرو

شمع های خودرو همه به یک گونه طراحی نشده اند و دارای انواع گوناگونی می باشند که هر کدام برای نوعی از موتور خودرو ساخته شده اند. دسته بندی شمع خودرو به صورت ذیل می باشد:

• شمع سرد: که برای عملکرد در موتورهای با دمای بالا طراحی شده اند و دارای پایه های کوتاه می باشند تا سریعا بتوانند گرمای ایجاد شده در اثر جرقه زنی را کاهش دهند.
• شمع گرم: که برایس عملکرد در موتورهای با دمای پایین طراحی شده اند و دارای پایه های بلندتری می باشند تا گرمای خود را دیرتر از دست داده و در نتیجه بتوانند رسوبات باقی مانده حاصل از احتراق را در روی خود شمع بسوزانند.
• شمع نیکلی: که جنس الکترودهای آن از آلیاژ نیکل می باشد و دارای طول عمر کوتاهی می باشند.
• شمع پلاتینیومی: که جنس الکترود های آن از آلیاژ پلاتینیوم بوده و دارای طول عمر بسیار بالایی هستند. اینگونه شمع ها توانایی تحمل دمایی تا ۲۵۰۰ درجه سانتیگراد را داشته و قادرند تا ۱۰۰ هزار کیلومتر کارکرد مفید داشته باشند.
• شمع ایریدیومی: اینگونه از شمع خودرو نیز که الکترود مثبت آن از جنس ایریدیوم می باشد و دارای طول عمر بالاتری نسبت به شمع های پلاتینیومی می باشند.
• شمع های چند الکترودی: این گونه از شمع خودرو از چند الکترود منفی برخوردار می باشد که باعث طول عمر بسیار بالاتر می گردد. به علت اینکه هربار جرقه زنی باعث خوردگی قطب منفی می گردد، هر الکترود پس از خورده شدن، جای خود را با الکترود نزدیکتر به قطب مثبت عوش کرده و در نتیجه طول عمر بالاتری برای شمع خودرو ایجاد می نمایند.

همانطور که دیدیم هر شمع دارای یک طول عمر خاص می باشد که پس از طی این مدت زمان باید نسبت به تعویض آن اقدام نمود. اما گاهی به دلیل ازدیاد رسوبات حاصل از احتراق در سر الکترودها و کثیف شدن آن و یا جرقه زنی نادرست و از بین رفتن الکترودها، نیاز به تعویض شمع خودرو پیش از طی کردن طول عمر استاندارد خواهد بود. در این مواقع خودرو به خوبی کار نخواهد کرد و به نوعی دچار بدسوزی می گردد. درست کار نکردن یکی از شمع ها باعث می شود که سیلندر مربوطه سوخت را بطور ناقص بسوزاند و در نتیجه باعث افزایش آلایندگی و در نتیجه صدمه به قطعات موتور گردد.